سیستم های خنک کننده وسایل نقلیه اعم از موتورسیکلت ها و خودرو های سواری سبک و سنگین به دو دسته تقسیم می شوند:
- سیستم های هوا خنک
- سیستم های خنک سازی با مایعات ( روغن و آب)
سیستم هوا خنک خود به دو دسته تقسیم می گردد:
- بویین خشک
- بویین غوطه ور در روغن
بویین های خشک برای موتورسیکلت هایی که درون شهر تردد کوتاهی را دارند طراحی شده اند و اکثراً فاقد استارت می باشند موترسیکلت هایی که داری سیستم هوا خنک می باشند برای شرایط محیطی تا 40 درجه طراحی شده اند. موتورسیکلت هایی که دارای انجین مجهز به سیستم خنک سازی، روغن هستند برای کارکرد در شرایط محیطی تا 60 درجه طراحی شده اند که خود به دو دسته تقسیم می شود :
- سیستم خنک سازی با روغن ( هواخنک و رادیات روغن )
- رادیات آب
طول عمر انجین هایی که مجهز به سیستم خنک سازی با مایعات می باشند طولانی تر و توانایی کارکرد در شرایط دشوار محیطی را دارند . سیستم خنک سازی مایعات به دو دسته تقسیم می شود:
- سیستم خنک سازی با روغن
- سیستم خنک سازی آبی
سیستم هوا خنک دارای سیستم خنک سازی بوبین با روغن خود انجین می باشند و با عبور هوا از بین هرسینگ و بادگیر، سرسیلندر، روغن درون انجین خنک می گردد. در زمان کاهش دما، روغن در طی کلیه محیط درون انجین جریان پیدا نموده و عمل خنک سازی قطعات صورت می گیرد.
رادیات روغن و آب دو رادیات جدا از هم هستند که هیچ ارتباطی به هم نداشته چنانچه یکی جهت خنک کردن آب و دیگری جهت خنک کردن روغن استفاده می شود. رادیات آب فن دارد، اما رادیات روغن هوا خنک هست و با برخورد هوای بیرون به پره های رادیاتور، روغن را خنک می کند.
در اکثر موتورسیکلت ها به جای رادیات روغن از رادیات آب استفاده شده است. تجربه نشان داده است که رادیات آب بهتر از رادیات روغن عمل خنک کنندگی را انجام می دهد. رادیات موتورسیکلت ها را می توان به صورت رادیات روغن درآورد ولی رادیات آب کار هرکسی نیست و بایستی شرکتی باشد.
در حال حاضر با تجربه ای که شرکت متین خودرو زنجان دارد، به این نتیجه رسیده است که در موتور سیکلت های چینی رادیاتور روغن نسبت به رادیاتور آب بهتر بوده است. موتورسیکلت هایی که از رادیاتور آب استفاده کرده اند (بخصوص تک سیلندرها) در هوای گرم تابستان سریع جوش می آیند و کارایی خوبی در دمای بالا را ندارند.
موتور سیکلت های تولیدی شرکت متین خودرو من جمله زونتس 250cc و تریل 200cc از رادیات روغن استفاده شده است، که کارایی بهتری را داشته و توانسته رضایت مشتریان را جلب نماید.