انتخاب بهترین روغن با توجه به نوع موتور
🔍چکیده:
در این مقاله با مهمترین استانداردهای روغن موتور موتورسیکلت آشنا میشویم؛ از استانداردهای شناختهشده مانند API و SAE گرفته تا JASO و ACEA. شناخت این استانداردها به شما کمک میکند تا روغنی مناسب برای عملکرد بهتر، مصرف سوخت بهینه و افزایش عمر مفید موتور خود انتخاب کنید.
چرا استاندارد روغن موتور اهمیت دارد؟
موتورسیکلتها به دلیل کارکرد دور بالا و شرایط فشردهتر نسبت به خودرو، نیاز به روغنی دارند که نهتنها روانکاری مناسب را انجام دهد، بلکه با ویژگیهای خاص موتور و سیستم کلاچ نیز سازگار باشد. انتخاب اشتباه روغن میتواند منجر به لغزش کلاچ، سایش شدید قطعات و حتی آسیب به موتور شود.
معرفی مهمترین استانداردهای روغن موتور
۱. استاندارد API
API (American Petroleum Institute) استانداردی آمریکایی است که سطح کیفیت روغنها را مشخص میکند. برای موتورسیکلتهای چهارزمانه، معمولاً از دستههای SJ، SL، SM، SN و SP استفاده میشود.
- API SJ و SL: مناسب برای موتورسیکلتهای معمولی
- API SM و SN: کیفیت بالاتر، مناسب برای موتورهای مدرنتر
- API SP: جدیدترین سطح با بالاترین حفاظت در برابر سایش و لجن
۲. استاندارد SAE – گرانروی روغن
SAE (Society of Automotive Engineers) شاخصی برای اندازهگیری گرانروی (ویسکوزیته) روغن در دماهای مختلف است.
- 10W-40: متداولترین گرید برای شرایط عادی
- 20W-50: مناسب برای موتورهای قدیمیتر یا رانندگی در دمای بالا
- 5W-30: برای هوای بسیار سرد و موتورهای حساس
گرانروی مناسب = عملکرد بهتر + روانکاری مؤثر + عمر بیشتر موتور
🧊 عدد اول → رفتار در سرما
🔥 عدد دوم → عملکرد در گرما
استاندارد JASO | مخصوص موتورسیکلت
تا پیش از سال ۱۹۹۸، بیشتر روغنهای موتورسیکلت بر پایه روغن خودرو بودند. اما استفاده از افزودنیهای کاهش اصطکاک در خودروها باعث ایجاد مشکل در سیستم کلاچ خیس موتورهای سیکلت شد. در نتیجه، سازمان JASO (Japanese Automotive Standards Organization) وارد عمل شد.
تقسیمبندی روغنهای چهارزمانه بر اساس JASO T904:
- JASO MA: مناسب برای موتورسیکلتهای دارای کلاچ خیس
- MA1: اصطکاک کمتر
- MA2: اصطکاک بیشتر؛ مخصوص موتورسیکلتهای مدرن با کاتالیزور
- JASO MB: مناسب اسکوترها و موتورسیکلتهای با گیربکس اتومات
⚠️ نکته مهم: استفاده از روغن JASO MB در موتورسیکلتهای نیازمند MA ممکن است باعث لغزش کلاچ و آسیب جدی شود.
استاندارد ISO Two-Cycle (موتورهای دوزمانه)
برای موتورسیکلتهای دوزمانه مدرن، استاندارد ISO Two-Cycle تعریف شده که در سه سطح ارائه میشود:
- ISO-L-EGB
- ISO-L-EGC
- ISO-L-EGD
این استاندارد مکمل JASO M345 برای موتورهای دوزمانه است و معیارهای سختگیرانهتری برای تمیزی و حفاظت از موتور دارد.
استاندارد ACEA (اروپایی)
ACEA متعلق به انجمن خودروسازان اروپایی است. در این استاندارد:
- A: موتورهای بنزینی
- B: دیزل سبک
- C: موتورهای مجهز به فیلتر یا کاتالیزور
- E: دیزل سنگین
این استاندارد بیشتر در موتورسیکلتهای اروپایی یا سطح بالا دیده میشود.
جمعبندی و پیشنهاد نهایی
برای انتخاب روغن مناسب، اول از همه دفترچه راهنمای موتورسیکلتتان را بررسی کنید. سپس مطمئن شوید روغنی که میخرید دارای استانداردهای زیر باشد:
✅ سطح API متناسب با موتور
✅ گرانروی SAE متناسب با اقلیم
✅ تاییدیه JASO MA یا MB با توجه به نوع گیربکس
✅ بررسی برند و اصالت روغن
نکته: برای موتورسیکلتهای عرضهشده توسط شرکت متینخودرو زنجان، روغنهای با استاندارد JASO MA2 و گرانروی 10W-40 یا 20W-50 توصیه میشود.